دیدبان مسجدسلیمان:جوان های امروزی معتقدند با این اسباب و وسایل نمی‌شود زندگی را شروع کرد، اما من و همسرم زندگی ۵۰ ساله مان را با همین اندک وسایل در یک اتاق با هم شروع کردیم و به مرور با هم ساختیم و تنها مرگ ما را از هم جدا کرد. در آن زمان نه حرفی از دلار بود و نه تجملات؛ فقیر و غنی با اندک وسیله ای زندگی شان را شروع می کردند. امروز که نگاه می کنم زندگی در آن روزها، اگرچه بدون امکانات امروزی سخت بود، اما همه چیز طعم شیرین تری داشت.
مادربزرگ می گوید: از قدیم گفته اند «خداوند جهاز دختر را از آسمان می فرستد» و من نیز با همین اعتقاد دختر ۱۵ ساله ام را شوهر دادم.
اگرچه آن زمان رسم بر نوشتن سیاهه جهیزیه دختران بود، اما برای دخترم سیاهه ای ننوشتیم، چون ازدواجش فامیلی بود. دخترم را در بحبوحه انقلاب در سال ۱۳۵۷ به خانه بخت فرستادم و به خاطر دارم در آن زمان دلار ۷ تومن بود. در گذشته مرسوم بود بعد از تولد دختر، هر سال تکه ای از جهیزیه اش را می خریدند و البته تنوعی هم در بازار نبود که اجناس قدیمی و به قول دختران امروزی از مد بیفتد، در آن زمان به دلیل شرایط کشور بسیاری از بازارها یا تعطیل بود و یا بازاریان از ترس گران یا ارزان شدن، جنس شان را در مغازه ها نمی فروختند. به خاطر دارم دو ربع سکه طلا پس اندازم را ۳۰۰ تومان فروختم و سرویس کریستال دخترم را خریدم. با توجه به اینکه تازه انقلاب شده بود و بازارها هنوز کامل باز نبود، هر تیکه وسایل چوبی جهاز دخترم شامل کمد، بوفه، چوب لباسی و … را از یک گوشه و انبار شهر خریدم، به خاطر دارم فرش ۹ متری دستبافش را از خانه یکی از فرش فروشان شهر ۸ هزار تومان خریدیم و دامادم نیز فرش ۱۲ متری دستبافش را ۱۰ هزار تومان خرید.
من هم مثل مادرم، زندگی ام را از یک اتاق ۱۲ متری شروع کردم و به یاد دارم مادرم با پولی که از طریق خیاطی به دست می آورد، تکه تکه جهیزیه ام را خرید. دو دست رختخواب و پتو، سرویس قابلمه، سرویس چینی و قاشق و چنگال ۱۸ نفره، چرخ خیاطی، گاز سه شعله کمددار و پارچه مخمل برای پرده اتاق و …. که سرجمع جهیزیه ام در آن زمان حدود ۳۰ هزار تومان شد.
آن زمان رسم بر این بود برخی وسایل جهیزیه را روز پاتختی اقوام و دوستان برای عروس و داماد هدیه می آوردند و شرایط مثل امروز سخت و عجیب نبود. پدر و مادرم یخچال جهیزیه ام را روز پاتختی هدیه دادند و اقوام درجه یک نیز آبمیوه گیری، اتو، مخلوط کن، علاالدین، پلوپز، پنکه، سرویس ملامین، ظرف چینی، ساعت و … را هدیه آوردند، آن زمان طلا آن قدر ارزان بود که برخی اقوام یک یا دو تکه طلا به عروس هدیه می دادند. اما شرایط روز به روز تغییر کرد و خواهر و دخترانم که ازدواج کردند در خرید جهیزیه آنها با قیمت های عجیبی روبرو شدیم.
جهیزیه ۳۰ میلیونی در سال ۸۱
دختر اولم سال ۱۳۸۱ ازدواج کرد، سیاهه ای برای جهیزیه اش ننوشتیم، اما از فردای همان روز که بله را پای سفره عقد گفت، شروع به خرید جهیزیه اش کردیم. البته در مقایسه با امروز برندهای خارجی برقی زیادی در بورس نبود، با این وجود هر چه چشم بازار بود را برای دخترم خریدم، یک جفت فرش دستباف، یخچال و فریزر، ماشین لباسشویی، اتو و تمام وسایل برقی مورد نیاز، یک ویترین کامل ظرف کریستال، سرویس کامل چوبی و …. که در آن زمان با دلار ۷۹۵ تومانی، هزینه خرید جهیزیه اش حدود ۳۰ میلیون تومان شد، البته چند سال بعد ماکروفر و ماشین ظرفشویی وارد بازار شد که به مناسبت های مختلف به عنوان هدیه برای دخترم خریدیم.
جهیزیه ۱۰۰ میلیونی در سال ۹۳
دختر کوچکم نیز سال ۱۳۹۳ به خانه بخت رفت، اما پیش از ازدواجش هر از گاهی تیکه ای از وسایل تزئینی جهیزیه اش را می خریدم و چند ماه قبل از عقد هم ماشین لباسشویی، ماکروفر و جاروبرقی اش را از بهترین برندهای خارجی خریداری کردم، اما به خاطر دارم در همان زمان دلار اندکی بالا رفت و لوازم خانگی گران شد. همسرم تازه بازنشسته شده بود، بنابراین دو فیش حج واجب خودمان را فروختیم و در فرصت یک ساله، جهیزیه ای کامل و آبرومند از بهترین برندهای بازار را برای دخترم تهیه کردیم. تمام وسایل برقی و اجاق گاز دخترم را خارجی و اصل خریدم، سرویس غذاخوری ۳۶ نفره و قاشق و چنگال به همین تعداد، چند دست سرویس تفلون، چدن و استیل، سرویس کامل آشپزخانه و… . حتی قیمت یخچال و فریزر ساید برند ال جی آن زمان ۸.۵ میلیون تومان بود که در روز تحویل، مشمول تخفیف عروس و داماد شد و شرکت بخشی از هزینه آن را برگشت زد، در حالیکه امروز در بازار نه حرفی از تخفیف است، نه جشنواره فروش. آن زمان تنها سرویس خواب، ویترین، مبلمان و میز ناهارخوری جهیزیه دخترم ۳۰ میلیون تومان شد و در مجموع با دلار آن زمان که از ۱۲۰۰ به ۲۴۰۰ تومان رسیده بود هزینه کامل جهیزیه اش حدود ۱۱۰ میلیون تومان شد.
البته هرسال که می گذرد شرایط خرید جهیزیه برای خانواده ها سخت تر می شود؛ مثلا خواهرزاده ام در سال ۱۳۹۷ با همین رقم، جهیزیه محدود و مختصرتری تهیه کرد.
جهیزیه ۵۰۰ میلیونی با دلار ۲۱ هزار تومانی
پدر و مادرم هر دو معلم بازنشسته هستند و با وجودی که خودم هم شاغلم در شرایط سختی جهیزیه ام را خریداری کردم، اگرچه قیمت لوازم برقی و خانگی از امروز بسیار کمتر بود، اما همان زمان هم خرید جهیزیه برای پدر بازنشسته ام بسیار سنگین بود به دلیل نوسانات شدید نرخ دلار که حتی به ۱۸ هزار تومان هم رسید، خانواده ام ناچار به فروش بخشی از طلا و دارایی خود شدند تا بتوانند جهیزیه معمولی برای من دست و پا کنند. به همین خاطر از خرید برخی وسایل برقی جهیزیه ام همچون چرخ گوشت، چرخ خیاطی، همزن برقی، کتری برقی و … صرف نظر کردم، با این حال پدرم هنوز در حال پرداخت اقساط جهیزیه ام است. متاسفانه قیمت لوازم خانگی روزانه و ساعتی در حال افزایش است و یخچال ال جی که آن زمان ۹ میلیون تومان بود اکنون به بالای ۵۰ میلیون تومان و یا ماکروفر یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومانی به ۵.۵ میلیون تومان افزایش یافته است و اگر با احتساب فرش که پدر و مادرم از سال ها قبل خریده بودند، هزینه خرید جهیزیه ام در سال ۱۳۹۷ با نوسانات دلار آن زمان حدود ۱۲۰ میلیون تومان شد و دخترعمه ام که سال بعد عروسی کرد به گفته خودش ۳۰۰ میلیون تومان جهیزیه به خانه بخت برد.
سال ۱۳۹۵ عقد کردم و جهیزیه ام را تا سال ۱۳۹۸ که عروسی کردم، خرد خرد خریدم، با وجودی که در این چند سال قیمت ها رو به افزایش رفت، اما تمام وسایل برقی ام را از بهترین برندهای خارجی بازار تهیه کردم و تنها ۳۰ میلیون تومان برای داخل ویترینم نقره خرید کردم و حتی پدرم لوازم برقی بزرگم را از بانه خریداری کرد. با این وجود به دلیل نوسانات قیمت دلار میانگین هزینه جهیزیه ام حدود ۳۰۰ میلیون تومان شد، اگرچه دوستم که چند هفته پیش عروسی کرد، با دلار ۲۱ هزار تومان، حدود ۵۰۰ میلیون جهیزیه به خانه بخت برد و برای تهیه وسایلش حتی ناچار به فروش خودرو ۲۰۶ خود شد.
چندی پیش نائب رئیس مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه ۱۲ میلیون جوان ایرانی در سن ازدواج قرار دارند، اعلام کرد که یک ونیم میلیون نفر از جوانان ایرانی در آستانه تجرد قطعی قرار دارند.
باوجودی که طی سال های گذشته مجلس و دولت طرح های بسیاری را بر روی میز جهت ازدواج آسان جوانان قرار داده اند، اما باید توجه داشت که تا به امروز این طرح ها نه تنها کارساز نبوده، بلکه با سخت تر شدن شرایط اقتصادی بسیاری از جوانان و حتی خانواده هایشان از ترس نبود شرایط اولیه ازدواج همچون کار، مسکن و جهیزیه از این مهم سر باز می زنند.
